Als een rechter een verdachte naar de waarheid over een gebeurtenis vraagt, weten we wat hij bedoelt. Hij is op zoek naar de ware of werkelijk voorgevallen feiten.
Het begrip ‘waarheid’ in religieus verband is een mooi maar – voor mij – minder duidelijk omlijnd begrip. In de religie heeft waarheid vooral een bovenzintuiglijke betekenis. Het gaat dan over het inzicht in de samenhang tussen de waarneembare wereld en de niet waarneembare, geestelijke wereld.
Je komt dan snel op een persoonlijke invulling. Je kunt moeilijk jouw eigen waarheid overdragen aan een ander. Daarvoor zijn woorden niet toereikend. Je betreedt de gevoelswereld, de wereld van religieuze waarheid. Inzicht in de waarheid kan onder meer ontstaan door een plotselinge ervaring of een geleidelijk groeiproces door verdieping in de heilige schrift. Ieders weg is uniek.
In Johannes 18: 37 zegt Jezus tegen Pontius Pilatus. ‘Ik ben op de wereld gekomen om getuigenis af te leggen over de waarheid’.
Op de vraag van Pontius Pilatus ‘Wat is waarheid’ geeft Jezus dan ook betekenisvol geen antwoord. Jezus is onschuldig en hoeft zich niet te verdedigen tegenover een wereldlijke macht. Woorden zijn niet geschikt om de waarheid te omschrijven, die moet worden aangevoeld.
Getuigenis met woorden over waarheid heeft in feite weinig waarde, wanneer dat niet ondersteund wordt door daden. Jezus is zelf de zichtbaar geworden waarheid. Hij ging met zijn daden voor ons tot het uiterste om ons inzicht in de waarheid te verschaffen. Om het gordijn voor onze ogen weg te halen, om het zonlicht binnen te halen. De waarheid van Jezus schept vrijheid van bewustzijn. Vrijheid die liefde schept als kanaal naar het Goddelijke, de bron van ons bestaan, naar God. Vrijheid die liefde schept naar onze medemens. Liefde om te geven en liefde om te ontvangen.
Veel wezenlijke aspecten van het geloof kunnen niet goed met woorden worden gecommuniceerd. Dat geldt voor vertrouwen in datgene wat je niet kunt beredeneren, maar wat je wel weet en kunt ervaren. Dat geldt ook voor de religieuze waarheid.
De waarheid is in de innerlijke stilte.
De waarheid is beschikbaar.
De stilte reikt de waarheid aan.
De waarheid is liefdevol.
Stilte is levensadem.
Waarheid is levensadem.
