Gelijkwaardigheid
Het is best wel opmerkelijk dat in de grote religies mannen als leiders en verkondigers overheersen. Dat was in het verleden het geval en thans bij veel religies ook nog zo. De rol van de vrouw wordt niet betwist. De moeder draagt de nieuwe mens negen maanden, voedt het kind en de eerste liefdesrelatie is met de moeder. Dus een sleutelrol in de schepping, maar toch verkeert zij in de praktijk meestal in een - ook religieus gezien - ongelijkwaardige positie.
Dat gold ook ten tijde van Jezus in het Joodse geloof. Jezus werd niet alleen omringd door mannen, maar ook door vrouwen. Dat was best wel bijzonder in de door mannen overheerste samenleving. Dat waren onder meer vrouwen die het nog moeilijker hadden dan anderen, zoals weduwen, prostituees, vrouwen die bezeten waren of ernstige ziekten hadden. Jezus schendt de reinheidswetten (Leviticus) door melaatsen, doden, maar ook vrouwen met ernstige bloedingen aan te raken. Dat werd hem door de Schriftgeleerden verweten.
Ook uit de vroegchristelijke geschriften die in 1945 in Egypte zijn gevonden blijkt dat Jezus op gelijke wijze met mannen en vrouwen omging; op een wijze die op de mannelijke apostelen ongemakkelijk over kwam. Maria Magdalena was een trouwe volgeling van Jezus, had veel inzicht in de leringen van Jezus en liet zich duidelijk gelden te midden van de mannelijke volgelingen. Jezus wijst Simon Petrus terecht wanneer deze zich laatdunkend over vrouwen uitlaat. (Evangelie van Thomas: 114).
Vrouwen spelen een cruciale rol bij de kruisiging, onder wie Maria Magdalena en vele andere vrouwen die met Hem opgegaan waren naar Jeruzalem (Marcus 15:41). Toen Jezus gekruisigd werd waren de mannelijke discipelen vertrokken en hielden zich schuil. Zij hadden een wonder verwacht en waren teleurgesteld. De vrouwen lieten Jezus niet in de steek. Zij durfden getuigen te zijn van de zelfopoffering van Jezus, van Zijn liefde voor de mensheid, van Zijn mededogen zelfs voor hen die Hem vermoorden. Zij ervoeren het wonder van liefde dat zich daar openbaarde.
Vrouwen treffen het graf leeg aan en Maria Magdalena was de eerste mens die Jezus na zijn opstanding zag en dat aan de discipelen vertelde.
De evangeliën zijn net als de andere Bijbelboeken door mannen geschreven. Het is denkbaar dat de rol van de vrouwen daarom wat versluierd is opgetekend. Het bleef een sterk door mannen gedomineerde maatschappij. Zelfs Paulus schetst een ander beeld van gelijkwaardigheid dan Jezus in de praktijk bracht. Zo schrijft Paulus in 1 Corinthiërs 11:3 'Het hoofd der vrouw is de man' en in 14:34-35 'De vrouwen moeten in de gemeenten zwijgen. En als zij iets te weten willen komen moeten zij thuis haar man om opheldering vragen'.
Het Oude Testament vermeldt op meerdere plaatsen teksten over vrouwen (naast die over slavernij en homoseksualiteit) waar velen heden niet mee uit de voeten kunnen. Kerkvaders hebben bij de selectie van boeken die uiteindelijk in de bijbel zijn opgenomen heel wat vrouwvriendelijke vroegchristelijke geschriften weggelaten. De resultaten zien we daarvan terug in de dominantie van mannen in de RK kerk en enkele andere kerken. Zo is met Maria Magdalena door de RK kerk in het verleden zeer onheus omgegaan. Daar is veel over te lezen. Pas in 1969 werd zij gerehabiliteerd en niet meer beschouwd als zondares.
Het lijkt me niet passen in de gedachtegang van Jezus voor wie mannen en vrouwen gelijkwaardig zijn. Natuurlijk ken ik de argumenten over het gelijkwaardig zijn van en verschillende rollen voor mannen en vrouwen. Toch vind ik het treurig dat bij sommige kerken vrouwen niet zelf hun rol, met name ook in religieus opzicht, mogen bepalen.
Selectief gekozen Bijbelteksten worden daartegen meestal als argument gebruikt. Door de keuze van citaten uit de bijbel kan je veel en soms tegenstrijdige standpunten onderbouwen.
Zelf heb ik maar één zekerheid of houvast en dat zijn de woorden en handelingen van Jezus, die in woorden en daden liet zien wat naastenliefde is en hoe gelijkwaardigheid van alle mensen daarin huist.
Gelijkwaardigheid van vrouwen en mannen
- Gegevens
- Geschreven door Heide, Ad
- Categorie: Overdenkingen
- Hits: 1969